25. Świadczenia pracownicze
Nota | 31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |
---|---|---|---|
Długoterminowe zobowiązania: | 25.1 | 168.537 | 182.252 |
Świadczenia po okresie zatrudnienia | 25.1 | 40.235 | 38.459 |
Nagrody jubileuszowe i pozostałe świadczenia | 25.1 | 128.302 | 143.793 |
Krótkoterminowe zobowiązania: | 25.1 | 135.612 | 122.201 |
Świadczenia po okresie zatrudnienia | 25.1 | 7.096 | 4.224 |
Nagrody jubileuszowe i pozostałe świadczenia | 25.1 | 14.219 | 12.184 |
Zobowiązania z tytułu premii, nagród i niewykorzystanych urlopów | 85.222 | 78.409 | |
Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń | 29.075 | 27.384 | |
Razem | 304.149 | 304.453 |
25.1 Zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia
Grupa wypłaca pracownikom przechodzącym na emerytury kwoty świadczeń po okresie zatrudnienia zgodnie z zakładowymi systemami wynagradzania. Nagrody jubileuszowe są wypłacane pracownikom po przepracowaniu określonej liczby lat. W związku z tym Grupa na podstawie wyceny dokonanej przez profesjonalne firmy aktuarialne lub na podstawie własnych szacunków ujmuje zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia na poziomie wartości bieżących. Kwotę tych zobowiązań oraz uzgodnienie przedstawiające zmiany stanu w ciągu okresu sprawozdawczego przedstawiono w poniższej tabeli:
Nota | Świadczenia po okresie zatrudnienia | Nagrody jubileuszowe i pozostałe świadczenia | Razem | |
---|---|---|---|---|
1 stycznia 2016 | 40.519 | 155.977 | 196.496 | |
Koszty bieżącego zatrudnienia | 2.445 | 12.069 | 14.514 | |
Koszty dyskonta | 25.2; 9.6 | 1.033 | 4.076 | 5.109 |
Koszty przeszłego zatrudnienia | 5.674 | (15.841) | (10.167) | |
Wypłacone świadczenia | (2.113) | (11.733) | (13.846) | |
(Zyski)/Straty aktuarialne wykazane w wyniku | 25.2 | - | (2.027) | (2.027) |
(Zyski)/Straty aktuarialne wykazane w innych całkowitych dochodach | 25.2 | (2.243) | - | (2.243) |
31 grudnia 2016 | 45.315 | 142.521 | 187.836 | |
w tym: | ||||
część długoterminowa | 38.535 | 128.302 | 166.837 | |
część krótkoterminowa | 6.780 | 14.219 | 20.999 | |
Zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia w spółkach zagranicznych (1) | 2.016 | - | 2.016 | |
31 grudnia 2016 | 47.331 | 142.521 | 189.852 | |
w tym: | ||||
część długoterminowa | 40.235 | 128.302 | 168.537 | |
część krótkoterminowa | 7.096 | 14.219 | 21.315 |
Nota | Świadczenia po okresie zatrudnienia | Nagrody jubileuszowe i pozostałe świadczenia | Razem | |
---|---|---|---|---|
1 stycznia 2015 | 40.359 | 155.657 | 196.016 | |
Przeklasyfikowanie do zobowiązań bezpośrednio związanych z aktywami (lub grupami do zbycia) przeznaczonymi do sprzedaży | 1.963 | 7.125 | 9.088 | |
Koszty bieżącego zatrudnienia | 2.488 | 12.929 | 15.417 | |
Koszty dyskonta | 25.2; 9.6 | 1.031 | 4.027 | 5.058 |
Koszty przeszłego zatrudnienia | (1.694) | (6.323) | (8.017) | |
Wypłacone świadczenia | (2.916) | (12.497) | (15.413) | |
(Zyski)/Straty aktuarialne wykazane w wyniku | 25.2 | - | (4.941) | (4.941) |
(Zyski)/Straty aktuarialne wykazane w innych całkowitych dochodach | 25.2 | (712) | - | (712) |
31 grudnia 2015 | 40.519 | 155.977 | 196.496 | |
w tym: | ||||
część długoterminowa | 36.476 | 143.793 | 180.269 | |
część krótkoterminowa | 4.043 | 12.184 | 16.227 | |
Zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia w spółkach zagranicznych (1) | 2.164 | - | 2.164 | |
31 grudnia 2015 | 42.683 | 155.977 | 198.660 | |
w tym: | ||||
część długoterminowa | 38.459 | 143.793 | 182.252 | |
część krótkoterminowa | 4.224 | 12.184 | 16.408 |
(1) Ze względu na odmienny charakter programów emerytalnych w należących do Grupy spółkach zagranicznych: LOTOS Exploration and Production Norge AS oraz spółkach z GK AB LOTOS Geonafta, a także z uwagi na ich nieistotny wpływ na sumę zobowiązań z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia, zobowiązania tych spółek zostały zaprezentowane odrębnie w pozycji Zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia w spółkach zagranicznych.
25.2 Łączna kwota kosztów ujętych w wyniku finansowym z tytułu przyszłych wypłat świadczeń pracowniczych
Nota | 2016 | 2015 | |
---|---|---|---|
Pozycje ujęte w wyniku: | 10.638 | 10.133 | |
Koszty nagród jubileuszowych, świadczeń emerytalnych i innych świadczeń po okresie zatrudnienia: | 9.2 | 5.529 | 5.075 |
- koszty bieżącego zatrudnienia | 14.514 | 15.417 | |
- koszty przeszłego zatrudnienia | (10.167) | (8.017) | |
- efekt spółek zagranicznych | 3.209 | 2.616 | |
- (zyski)/straty aktuarialne | 25.1 | (2.027) | (4.941) |
Koszty dyskonta | 25.1; 9.6 | 5.109 | 5.058 |
Pozycje ujęte w innych całkowitych dochodach: | (2.019) | 654 | |
(Zyski)/Straty aktuarialne | 25.1 | (2.243) | (712) |
Efekt spółek zagranicznych | 224 | 1.366 | |
Całkowite dochody ogółem | 8.619 | 10.787 |
25.3 Założenia aktuarialne
Główne założenia przyjęte przez aktuariusza | 31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 |
---|---|---|
Stopa dyskontowa (%) | 3,50% | 2,90% |
Przewidywany wskaźnik inflacji (%) | 2,50% | 2,50% |
Wskaźnik rotacji pracowników (%) | 2,33% | 2,33% |
Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń w kolejnym roku (%) | 2,00% | 0,00% |
Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń w latach następnych (%) | 2,50% | 2,50% |
- Prawdopodobieństwo odejść pracowników przyjęto na podstawie danych historycznych dotyczących rotacji zatrudnienia w Grupie oraz danych statystycznych dotyczących odejść pracowniczych w branży. Wskaźniki rotacji przyjęte przez aktuariusza zostały ustalone w podziale na mężczyzn i kobiety oraz na 9 kategorii wiekowych. Obecnie, wskaźnik rotacji pracowników jest prezentowany w wartości uśrednionej.
- Umieralność i prawdopodobieństwo dożycia przyjęto zgodnie z Tablicami Trwania Życia 2015, publikowanymi przez Główny Urząd Statystyczny, przyjmując, że populacja zatrudnionych w Spółce odpowiada średniej dla Polski pod względem umieralności (31 grudnia 2015: Tablicami Trwania Życia 2014).
- Uwzględniono zmiany wynikające ze znowelizowanej Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tzw. ustawy emerytalnej), w szczególności zmiany dotyczące ustalenia wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn. Nowelizacja ustawy emerytalnej skutkowała zmianą zasad funkcjonowania poszczególnych programów świadczeń, co spowodowało powstanie kosztów przeszłego zatrudnienia.
- Przyjęto normalny tryb przechodzenia pracowników na emeryturę według szczegółowych zasad zawartych w ustawie emerytalnej, z wyjątkiem tych zatrudnionych, którzy wg informacji dostarczonych przez spółkę spełnią warunki wymagane do przejścia na wcześniejszą emeryturę.
- Na podstawie historycznych danych, przyjęto że statystycznie 60% odpraw pośmiertnych wypłacane jest w wysokości połowy pełnej kwoty.
- Do dyskontowania przyszłych wypłat świadczeń przyjęto stopę dyskontową w wysokości 3,5%, tj. zgodnie z założeniem zdefiniowanym na poziomie korporacyjnym (31 grudnia 2015: 2,9%, tj. zgodnie z założeniem zdefiniowanym na poziomie korporacyjnym).
25.4 Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy
Koszty świadczeń z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji w 2016 roku wynosiły łącznie 4.994 tys. zł (w 2015 roku: 6.939 tys. zł).
Wartość rezerw na koszty świadczeń z tytułu rozwiązania stosunku pracy w 2016 roku wynosiła łącznie 379 tys. zł (w 2015 roku: 125 tys. zł).
25.5 Analiza wrażliwości
Poniższa tabela przedstawia wyniki kalkulacji przy zmienionych podstawowych założeniach aktuarialnych: stopy wzrostu wynagrodzeń oraz stopy dyskonta finansowego:
Saldo początkowe zobowiązania
Stopa wzrostu wynagrodzeń | Stopa dyskonta finansowego | Nagrody jubileuszowe | Odprawy emerytalno-rentowe | Odprawy pośmiertne | Fundusz socjalny |
Razem (1) |
---|---|---|---|---|---|---|
bazowa | bazowa | 130.756 | 40.268 | 7.810 | 8.959 | 187.793 |
bazowa + 1% | bazowa | 141.423 | 44.311 | 8.540 | 10.610 | 204.884 |
bazowa - 1% | bazowa | 121.371 | 36.822 | 7.170 | 7.661 | 173.024 |
bazowa | bazowa + 0,5% | 125.387 | 38.338 | 7.451 | 8.256 | 179.432 |
bazowa | bazowa - 0,5% | 136.545 | 42.382 | 8.197 | 9.761 | 196.885 |
Poniższe tabele przedstawiają wyniki kalkulacji przy zmienionych podstawowych założeniach aktuarialnych: stopy wzrostu wynagrodzeń i składek na opiekę medyczną oraz stopy dyskonta finansowego:
Prognozowane na rok 2017 koszty bieżącego zatrudnienia
Stopa wzrostu wynagrodzeń | Stopa dyskonta finansowego | Nagrody jubileuszowe | Odprawy emerytalno-rentowe | Odprawy pośmiertne | Fundusz socjalny |
Razem (1) |
---|---|---|---|---|---|---|
bazowa | bazowa | 10.176 | 2.213 | 629 | 388 | 13.406 |
bazowa + 1% | bazowa | 11.307 | 2.575 | 710 | 511 | 15.103 |
bazowa - 1% | bazowa | 9.203 | 1.916 | 561 | 298 | 11.978 |
bazowa | bazowa + 0,5% | 9.667 | 2.058 | 594 | 341 | 12.660 |
bazowa | bazowa - 0,5% | 10.729 | 2.386 | 668 | 444 | 14.227 |
(1) Ze względu na odmienny charakter programów emerytalnych w należących do Grupy spółkach zagranicznych: LOTOS Exploration and Production Norge AS oraz spółkach z GK AB LOTOS Geonafta, a także z uwagi na ich nieistotny wpływ na sumę zobowiązań z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia, zobowiązania tych spółek nie zostały uwzględnione w powyższej analizie.
Prognozowane na rok 2017 koszty dyskonta
Stopa wzrostu wynagrodzeń | Stopa dyskonta finansowego | Nagrody jubileuszowe | Odprawy emerytalno-rentowe | Odprawy pośmiertne | Fundusz socjalny |
Razem (1) |
---|---|---|---|---|---|---|
bazowa | bazowa | 4.110 | 1.173 | 252 | 303 | 5.838 |
bazowa + 1% | bazowa | 4.483 | 1.314 | 278 | 361 | 6.436 |
bazowa - 1% | bazowa | 3.781 | 1.052 | 230 | 258 | 5.321 |
bazowa | bazowa + 0,5% | 4.482 | 1.263 | 274 | 318 | 6.337 |
bazowa | bazowa - 0,5% | 3.696 | 1.069 | 228 | 284 | 5.277 |
Łącznie prognozowane na rok 2017 koszty bieżącego zatrudnienia i koszty dyskonta
Stopa wzrostu wynagrodzeń | Stopa dyskonta finansowego | Nagrody jubileuszowe | Odprawy emerytalno-rentowe | Odprawy pośmiertne | Fundusz socjalny |
Razem (1) |
---|---|---|---|---|---|---|
bazowa | bazowa | 14.286 | 3.386 | 881 | 691 | 19.244 |
bazowa + 1% | bazowa | 15.790 | 3.889 | 988 | 872 | 21.539 |
bazowa - 1% | bazowa | 12.984 | 2.968 | 791 | 556 | 17.299 |
bazowa | bazowa + 0,5% | 14.149 | 3.321 | 868 | 659 | 18.997 |
bazowa | bazowa - 0,5% | 14.425 | 3.455 | 896 | 728 | 19.504 |
(1) Ze względu na odmienny charakter programów emerytalnych w należących do Grupy spółkach zagranicznych: LOTOS Exploration and Production Norge AS oraz spółkach z GK AB LOTOS Geonafta, a także z uwagi na ich nieistotny wpływ na sumę zobowiązań z tytułu nagród jubileuszowych oraz świadczeń po okresie zatrudnienia, zobowiązania tych spółek nie zostały uwzględnione w powyższej analizie.